Om het Klimaatakkoord te kunnen uitvoeren, hebben gemeenten aanvullende middelen nodig. In zijn vandaag gepubliceerde advies concludeert de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) dat deze uitvoeringslasten voor gemeenten neerkomen op circa € 600 miljoen per jaar. 

Bij hun instemming met het Klimaatakkoord hebben gemeenten als voorwaarde gesteld dat er een vergoeding moet komen voor de uitvoeringslasten. De energietransitie en het verduurzamen van de gebouwde omgeving zijn grote opgaven die gemeenten niet alleen kunnen financieren uit eigen middelen. In het Klimaatakkoord hebben Rijk en decentrale overheden daarom een 'artikel 2-onderzoek' afgesproken naar de uitvoeringslasten van gemeenten, provincies en waterschappen voor de periode 2022-2030. De ROB heeft dit onderzoek uitgevoerd, waarbij gemeenten en de VNG nauw betrokken waren. 

In zijn eindadvies 'Van Parijs naar praktijk' gaat de raad in op zowel de hoogte van de uitvoeringslasten als de manier waarop de uitvoering kan worden vormgegeven. Voor de uitvoering van het Klimaatakkoord hebben gemeenten een bedrag nodig van € 450 miljoen in 2022 oplopend tot € 599 miljoen in 2024. Aangezien het onderzoek een momentopname is, adviseert de raad het onderzoek te herijken voor de bekostiging in de periode na 2024. De raad adviseert tevens een overheidsbreed programmateam op te richten dat kijkt hoe decentraal beleid optelt tot landelijke ambities en ziet daarin een belangrijke rol weggelegd voor de regio. 

Reactie VNG

De VNG neemt positief kennis van het rapport. Het onderstreept de majeure opgave van het Klimaatakkoord, de regierol van gemeenten en de uitvoeringslasten die dit met zich meebrengt. Voor het vormgeven van de governancestructuur geldt dat de decentrale uitvoeringspraktijk leidend moet zijn en dat gemeenten moeten worden ondersteund door nationale programma's voor de RES en de gebouwde omgeving. 

In de gesprekken tussen Rijk en decentrale overheden rond de kabinetsformatie zal worden gesproken over de bevindingen uit het onderzoek en wat zij betekenen voor het ondervangen van de uitvoeringslasten. Afspraken mogen niet te lang op zich laten wachten, zodat bedragen tijdig kunnen worden opgenomen in de begroting voor 2022. De VNG zal haar leden actief blijven betrekken, met als eerste moment de buitengewone ALV van 12 februari. 

Onder de video vindt u meer informatie, waaronder een link naar het ROB-rapport

In deze video legt Lot van Hooijdonk, voorzitter van de commissie EKEM, uit waar voor gemeenten de prioriteiten liggen bij de uitvoering van het Klimaatakkoord.

Meer informatie

Blogreeks klimaat- en energiebundel. Voor welke (internationale) doelen ziet Nederland zich gesteld bij de opgave het niveau aan broeikasgassen terug te dringen?