De kwaliteit van de lucht is van groot belang voor ons woon- en leefklimaat. We vinden het van belang om een gezonde woon- en werkomgeving te hebben en ons systeem van ‘ruimtelijk ordenen’ is zodanig ingericht dat functies mogelijk zijn mits een goed woon- en leefklimaat kan worden gewaarborgd. In Nederland bestaan al langer normen waar de kwaliteit van de lucht aan moet voldoen. Aanvankelijk waren deze regels bij zowel overheden, projectontwikkelaar als juristen onbekend. Na een aantal belangrijke uitspraken kwam er een periode waarin het milieuaspect ‘luchtkwaliteit’ de praktijk van de ruimtelijke ordening in grote mate heeft beheerst.
De kwaliteit van de lucht wordt bepaald aan de hand van grenswaarden die op Europees niveau zijn vastgesteld en die door de lidstaten van de Europese Unie geïmplementeerd moeten worden. De manier waarop deze Europese regels aanvankelijk werden geïmplementeerd, bracht de Nederlandse bouwwereld vrijwel tot stilstand omdat geen enkel bouwplan aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit voldeed. Aanvankelijk leek het alsof Nederland ‘op slot’ stond: nagenoeg iedere nieuwe ontwikkeling leek aan te lopen tegen de normen die golden voor luchtkwaliteit. In grote delen van Nederland bleken de normen in de bestaande situatie al te worden overschreden waardoor niet langer ruimte aanwezig leek voor nieuwe ontwikkelingen.
Verschillende wet- en regelgeving heeft elkaar in snel tempo opgevolgd met als resultaat een systeem dat enerzijds borgt dat tijdig aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit wordt voldaan en anderzijds voldoende flexibiliteit biedt voor het realiseren van (bouw)projecten.
De industriële emissies werden tot 1 januari 2016 geregeld in de NER. Deze is nu vervallen en opgenomen in het Activiteitenbesluit.