Het wetsvoorstel introduceert daartoe een stelsel van exclusieve exploitatievergunningen voor laadvoorzieningen en shops die de minister door middel van periodieke veilingen verdeelt. Dit ordent de markt voor laadvoorzieningen op het hoofdwegennet op basis van keuzevrijheid van de weggebruiker: er wordt concurrentie tussen verzorgingsplaatsen georganiseerd in plaats van op de verzorgingsplaats. Dit betekent dat er een einde komt aan de huidige praktijk, waarin verschillende aanbieders van laaddiensten elkaar beconcurreren vanaf verschillende plekken op een enkele verzorgingsplaats. Het wetsvoorstel schept voor exploitanten de randvoorwaarden om, in onderlinge concurrentie om de verzorgingsplaats, te kunnen investeren in opgeschaalde laadstations. 

In 2023 werden voor het tweede jaar op rij minder woningen vergund. In 2016 zijn voor het laatst minder nieuwbouwwoningen vergund dan in 2023. In de periode 2017-2020 lag dit aantal gemiddeld rond de 68 duizend per jaar. Dat was nog wel minder dan in de periode voor de kredietcrisis van 2008/2009. Tussen 2000 en 2008 werd jaarlijks voor gemiddeld 80 duizend nieuw te bouwen woningen een vergunning verleend.

Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen is een indicator voor het aantal woningen dat in de nabije toekomst gebouwd zal worden. De gemiddelde doorlooptijd vanaf de vergunningverlening tot realisatie is ongeveer twee jaar. Woningtransformaties, zoals het omzetten van kantoren in woningen, zitten niet in de cijfers over bouwvergunningen voor nieuwbouw. Eerder meldde het CBS dat er in 2023 ruim 73 duizend nieuwbouwwoningen aan de voorraad zijn toegevoegd. 

Aantal vergunde koopwoningen laagste in 10 jaar

In 2023 werd voor ruim 26 duizend koopwoningen een vergunning afgegeven. Dat is 23 procent minder dan in 2022 en het laagste aantal sinds 2013. Daarnaast werden voor 28 duizend huurwoningen bouwvergunningen afgegeven, 6 procent minder dan in 2022. 

In de periode 2014 tot en met 2021 lag de verhouding van het aantal vergunde koop- en huurwoningen redelijk stabiel op ongeveer 1/3 huurwoningen en 2/3 koopwoningen. In 2022 lagen deze twee dichter bij elkaar  en in 2023 zijn er voor het eerst sinds de start van de meting in 2012 meer huurwoningen dan koopwoningen vergund.

Meeste nieuwbouwwoningen vergund in Zuid-Holland

In Zuid-Holland werden in 2023 met bijna 11 duizend de meeste nieuwbouwwoningen vergund. Daarvan is 57 procent bestemd voor de verhuur. In Zeeland werden met 688 nieuwe woningen de minste nieuwbouwwoningen vergund, 38 procent daarvan is bestemd voor de verhuur. De provincie Utrecht gaf juist relatief veel vergunningen af voor nieuw te bouwen huurwoningen. Van de 7,1 duizend vergunde nieuwbouwwoningen was 71 procent voor de bouw van nieuwe huurwoningen. 

Vergunde bouwkosten lager, vooral daling nieuwbouwwoningen

De totale bouwkosten voor de te bouwen nieuwbouwwoningen waren 9,8 miljard euro, bijna 15 procent lager dan in 2022. Voor een deel kan dit verklaard worden door het gedaalde aantal vergunde nieuwbouwwoningen, maar onder andere de oppervlakte per woning en de kosten per vierkante meter spelen ook een rol in de totale bouwkosten. Voor de verbouwing van woningen werd voor 2,4 miljard euro aan vergunningen afgegeven, 6 procent minder dan in 2022. 

Voor bedrijfsgebouwen daalden de totale bouwkosten met bijna 5 procent tot bijna 7,4 miljard euro. In totaal werd 19,5 miljard euro aan bouwkosten vergund voor bouw en verbouw van woningen en bedrijfsgebouwen waar in 2023 een vergunning voor is afgegeven. Dat is ruim 10 procent lager dan in 2022.

In de huidige wetgeving is de activiteit bouwen een van de meest voorkomende activiteiten. Wil je een bouwactiviteit uitvoeren, dan kan het zijn dat een omgevingsvergunning voor het bouwen nodig is.

Dit wordt ook wel de bouwvergunning genoemd. Bij de huidige bouwvergunning wordt er gekeken naar de regels op het gebied van veilig bouwen en wordt beoordeeld of het bouwen in lijn is met het bestemmingsplan. Met de komst van de Omgevingswet gaat er voor de bouwvergunning veel veranderen.

De bouwvergunning wordt namelijk opgeknipt in twee aparte onderdelen: een technisch en een ruimtelijk deel. Daarmee ontstaan er ook twee activiteiten: (i) de bouwactiviteit en (ii) de omgevingsplanactiviteit. Het scheiden van deze twee activiteiten wordt ook wel ‘de knip’ genoemd.

Dit betekent dat voor de bouw van een bouwwerk op twee onderdelen een vergunning nodig is en die onderdelen worden apart getoetst. Bij de omgevingsvergunning voor de bouwactiviteit wordt naar de technische eisen van een bouwplan gekeken. Denk hierbij aan de constructie-eisen. Bij de omgevingsvergunning voor de omgevingsplanactiviteit wordt getoetst aan het omgevingsplan (de vervanging van het bestemmingsplan).

Het is niet verplicht om tegelijkertijd een omgevingsvergunning voor de bouwactiviteit en voor de omgevingsplanactiviteit aan te vragen. Dit betekent dat de omgevingsvergunningen dus ook los van elkaar kunnen worden verkregen. Mochten de omgevingsvergunningen wel tegelijkertijd worden aangevraagd, dan is het ook mogelijk dat maar één van de twee vergunningen wordt verleend of geweigerd.

In dit blog gaan wij verder in op de regels van de technische bouwactiviteit. In het volgende blog 10 bespreken wij de regels van de omgevingsplanactiviteit.

 De bouwactiviteit

In de Omgevingswet staat dat het verboden is om zonder omgevingsvergunning een bouwactiviteit te verrichten, als dit nader over deze bouwactiviteit is geregeld. Met andere woorden: een bouwactiviteit is vergunningsvrij, tenzij anders is geregeld.

De bouwactiviteiten zijn onderverdeeld in drie verschillende categorieën: vergunningplichtige bouwactiviteiten, vergunningvrije bouwactiviteiten, en meldingsplichtige bouwactiviteiten.

1. Vergunningplichtige bouwactiviteiten

In een besluit dat bij de Omgevingswet hoort, het Besluit bouwwerken leefomgeving, zijn verschillende vergunningplichtige bouwactiviteiten genoemd. Bij het verlenen van de vergunning voor de bouwactiviteit, is de plaats van het bouwwerk op het perceel niet langer relevant. Of een bouwwerk aan de voor- of achterkant van een perceel wordt gerealiseerd, maakt dus niet uit. Dit is iets wat wordt getoetst bij de omgevingsvergunning voor de omgevingsplanactiviteit.

Verder wordt er onderscheid wordt gemaakt tussen bouwactiviteiten die zien op ‘bouwwerken met een dak’ en ‘bouwwerken zonder een dak’.

Bouwwerken met een dak

Voor bouwwerken met dak is een vergunning nodig als dat bouwwerk 1) niet op de grond staat, 2) hoger is dan 5 meter, 3) bij meer dan één bouwlaag, een bedrijfsgebied op de tweede bouwlaag of hoger heeft, 4) een dakterras, balkon of andere niet op de grond gelegen ruimte heeft, of 5) als gevolg van de bouwactiviteit een hoofdgebouw wordt.

Als niet wordt voldaan aan één van deze vereisten, dan kan zonder een vergunning voor een bouwactiviteit worden gebouwd. Te denken valt aan een aanbouw bij een bestaande woning, het plaatsen van een schuur bij een boerderij, een overdekte fietsenschuur bij een school maar ook om het bouwen van een honden- of konijnenhok.

Bouwwerken zonder een dak

Voor bouwactiviteiten zonder dak is een vergunning nodig, als het bijvoorbeeld gaat om een bouwwerk zonder dak dat hoger is dan 5 meter of ondergronds is gelegen. Ook bepaalde sport- of speeltoestellen, constructies voor het overbruggen van een terreinhoogteverschil, een erf- of perceelafscheiding of schotelantennes kunnen onder deze categorie vallen.

2. Vergunningvrije bouwactiviteiten

In het Besluit bouwwerken leefomgeving staat ook een opsomming van vergunningvrije bouwactiviteiten. Aan deze vergunningvrije bouwactiviteiten zijn verdere regels verbonden. Voldoet de bouwactiviteit aan deze regels, dan is geen vergunning voor de technische bouwactiviteit nodig.

Voorbeelden hiervan:

• Een dakkapel

• Een vlaggenmast

• Een magazijnstelling

• Een zwembad, bubbelbad of soortgelijke voorziening of een vijver,

• Een antenne-installatie

• Een bouwwerk voor een infrastructurele of openbare voorziening

• Een bouwkeet, steiger, heistelling en hijskraan die functioneel is voor een bouw-, onderhouds- of sloopactiviteit.

3. Meldingsplichtige bouwactiviteiten

Voor sommige bouwactiviteiten zal een meldplicht gelden. Dit houdt in dat er geen vergunning nodig is maar er wel een melding moet worden gedaan bij de gemeente. Voor het bouwen geldt dan een andere vorm van kwaliteitsborging. In blog 11 gaan wij hier verder op in.

Conclusie

Met de Omgevingswet wordt het vergunningsstelsel dat ziet op het bouwen van bouwwerken ingrijpend gewijzigd. Bij de bouw van een bouwwerk moet steeds worden nagegaan of een omgevingsvergunning voor de bouwactiviteit nodig is.

Met de Omgevingswet worden de regels voor bouwen gescheiden in ruimtelijke en technische regels. Er zijn voor bouwen daarom 2 activiteiten: de technische bouwactiviteit en de omgevingsplanactiviteit voor een bouwwerk. In de Vergunningcheck van het Omgevingsloket (1) beantwoorden initiatiefnemers vragen over beide activiteiten.

Vragen technische bouwactiviteit

De vragen van de technische bouwactiviteit gaan over de technische bouwkwaliteit. Bijvoorbeeld over de constructieve veiligheid van een bouwwerk. De regels voor deze activiteit zijn rijksregels. Deze regels staan in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) (2).

Vragen omgevingsplanactiviteit

De vragen van de omgevingsplanactiviteit gaan over het ruimtelijk bouwen en het gebruiken van een bouwwerk. Bijvoorbeeld over de bouwhoogte en het bebouwingspercentage. Of over het uiterlijk van een bouwwerk (welstand). Dit zijn regels van de gemeente. Een deel van deze regels krijgt de gemeente in de bruidsschat (3).

Vergunningcheck bouwen compleet

De vergunningcheck voor bouwen in het Omgevingsloket is nu compleet. De vragen voor de omgevingsplanactiviteit waren al beschikbaar in de bruidsschat. Nu zijn ook de vragen voor de technische bouwactiviteit beschikbaar. Doet u een vergunningcheck voor een bouwactiviteit? Dan krijgt u nu aan het eind van de check ook een conclusie voor de technische bouwactiviteit. U ziet of u voor deze activiteit een vergunning nodig heeft en of u een melding moet doen of informatie moet aanleveren.

Bronnen

1. https://iplo.nl/digitaal-stelsel/omgevingsloket/vergunningcheck/

2. https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/actueel/nieuws/2022/oktober/vergunningcheck-bouwen-omgevingsloket-compleet/#begrip-inhoud-188746

3. https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/actueel/nieuws/2022/oktober/vergunningcheck-bouwen-omgevingsloket-compleet/#begrip-inhoud-205535

Bekijk direct de kosten voor een bouwvergunning per gemeente (1).

Cindy Kremer, directeur Vereniging Eigen Huis: “Het is nu al erg moeilijk om betaalbare nieuwbouwwoningen te bouwen of je huis voor een redelijk bedrag te laten verbouwen. De nieuwe Wet private kwaliteitsborging mag dit niet nog moeilijker maken. Daarom willen we garanties van de minister dat de nieuwe wet niet leidt tot nog hogere vergunningskosten. Als dat toch gaat gebeuren, dan moet het Rijk snel kunnen ingrijpen.” 

Bouwleges dit jaar soms meer dan verdubbeld 

Ook dit jaar onderzocht de vereniging de bouwleges in alle 345 gemeenten. In twaalf daarvan betalen nieuwbouwkopers in een jaar tijd maar liefst 10% hogere bouwleges. Koplopers zijn de gemeenten Wormerland en Putten. In Wormerland waren de leges voor een nieuwbouwwoning met €5.787 al fors, dit jaar komt daar maar liefst €6.500 (+ 113%) bovenop en betaalt een koper al €12.360 aan de gemeente voordat de eerste steen is gelegd. Ook in Putten schieten de leges dit jaar met €1.684 omhoog (+ 54%). Kremer: “De enorme verhogingen die we in sommige gemeenten zien zijn voor ons onacceptabel. Voordat de nieuwe Omgevingswet van kracht wordt moeten er met gemeenten afspraken worden gemaakt over de wijze waarop de tarieven worden berekend. Dan kan de gemeenteraad de kosten controleren en ingrijpen als dat nodig is”.  

Tot zes keer meer betalen voor dezelfde vergunning

Ook de verschillen tussen gemeenten zijn vaak extreem groot. Voor dezelfde bouwvergunning betalen nieuwbouwkopers in Wormerland, Terschelling en Zeist tot ruim €12.000 euro, terwijl kopers in Weert, Den Haag en Waddinxveen daarvoor rond de €2.000 kwijt zijn.  
De leges voor een kleine verbouwing (€10.000 ex. Btw, bijvoorbeeld voor een dakkapel) stegen licht; gemiddeld van €388 naar €400. Uitzondering is ook hier de gemeente Wormerland met een stijging van €379 naar €766; een toename van 102%. 
Landelijk gemiddeld stegen de bouwleges dit jaar met 2,7%. De huidige tarieven werden eind 2021 vastgesteld, nog voordat de inflatie dit jaar sterk opliep. Een gemiddelde nieuwbouwwoning kost nu €448.000, inclusief grondkosten en Btw. (bron: NVM 2e kwartaal 2022).  

Over het onderzoek

Vereniging Eigen Huis en IGG Bouweconomie doen jaarlijks onderzoek naar de hoogte van gemeentelijke bouwleges voor een vergunning voor een kleine verbouwing van €10.000 (exclusief btw) en de vergunning voor een nieuwbouwwoning van €170.000 (exclusief bouwgrond en btw). In dit rekenmodel komen de totale kosten van een nieuwbouwwoning uit op ongeveer €400.000.  

(*) Formeel gaat het om de ‘Omgevingsvergunning bouwactiviteit’. Een aantal gemeenten (zoals op de ROEB-lijst) gaat uit van genormeerde bouwkosten. In Staphorst zijn de bouwleges lager als de aanvrager zijn bouwplannen vooraf door een extern bureau laat toetsen. In het onderzoek is deze categorie buiten beschouwing gelaten. 

Bron

1. https://www.eigenhuis.nl/huis-kopen/nieuwbouw/kosten-bouwvergunning-2022#/kostenbouwvergunning

In de burgerlijke en utiliteitsbouw was de omzet 9,1 procent hoger dan een jaar eerder. Bij gespecialiseerde bouwbedrijven was de omzetstijging met 13,3 procent nog hoger. In de grond, water- en wegenbouw was de omzetgroei met 3,4 procent juist lager.

Kleine bouwbedrijven tot tien werkzame personen zagen hun omzet met 11,9 procent stijgen. Middelgrote bouwbedrijven met tien tot honderd werkzame personen behaalden een omzetstijging van 7,0 procent. Bij grote bouwbedrijven met honderd of meer werkzame personen was de omzet 11,0 procent hoger dan een jaar eerder. De hoogste omzetgroei in de bouw kwam voor bij grote gespecialiseerde bouwbedrijven: 17,7 procent. Bij grote bedrijven in de grond-, water- en wegenbouw was de omzetgroei het laagst met 1,4 procent.

Meer faillissementen in gespecialiseerde bouw

Het aantal faillissementen in de bouwsector bedroeg het tweede kwartaal van 2022 76, één meer dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Deze stijging kwam volledig voor rekening van de gespecialiseerde bouw. Vergeleken met een jaar eerder steeg het aantal faillissementen in deze branche met 11 tot 46. In de burgerlijke en utiliteitsbouw daalde het aantal faillissementen met 10.

27 procent minder vergunde nieuwbouwwoningen

In het tweede kwartaal van 2022 werd voor 15,2 duizend te bouwen woningen een vergunning afgegeven. Dat is ruim 27 procent minder dan in het tweede kwartaal van 2021. Daarbij valt wel op te merken dat het aantal vergunde nieuwbouwwoningen in het tweede kwartaal van 2021 relatief hoog was. Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen in het tweede kwartaal van 2022 is ongeveer even hoog als in het tweede kwartaal van 2020.

Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen is een indicator voor het aantal woningen dat in de nabije toekomst gebouwd wordt. De gemiddelde doorlooptijd vanaf de vergunningverlening is ongeveer twee jaar. Woningtransformaties, zoals het omzetten van kantoren in woningen, zitten niet in de cijfers over bouwvergunningen.

Bouwkosten woningen lager, maar bedrijfsgebouwen hoger

De vergunde bouwkosten voor bedrijfsgebouwen in het eerste kwartaal waren bijna 2,1 miljard euro, 26,2 procent hoger dan een jaar eerder. Nieuwbouw was goed voor bijna 1,3 miljard euro, 14 procent meer dan een jaar eerder. De bouwsom voor de verbouw van bedrijfsgebouwen nam met ruim 51 procent toe tot 825 miljoen euro.

De totale vergunde bouwkosten voor woningen daalden ten opzichte van het tweede kwartaal van 2021 met 17,9 procent naar 3,3 miljard euro. De bouwkosten voor de bouw van nieuwbouwwoningen daalden met 22,5 procent tot bijna 2,7 miljard euro. De bouwkosten voor de verbouw van woningen stegen juist met 11,5 procent tot 593 miljoen euro.

Door conceptueel te bouwen kan het verlenen van bouwvergunningen een stuk eenvoudiger. Thijs Kroese, wethouder in Purmerend en Cees Tip, directeur van Intermaris staken de koppen bij elkaar en kwamen tot een nieuwe, snellere werkwijze. Het Expertteam Woningbouw van RVO hielp hierbij.

Door samenwerken sneller een bouwvergunning

‘Bij conceptueel bouwen werk je met standaarden. Dat betekent dat je maar 1 keer een vergunning hoeft af te geven voor de bouwkundige kwaliteit’, vertelt Kroese. Door in de voorbereiding al samen op te trekken en de plannen af te stemmen, ben je veel minder tijd kwijt voor de vergunningverlening. Normaal gesproken bemoeit een gemeente zich niet met de uitwerking van de plannen en reageert pas als de corporatie die heeft uitgewerkt. Tip: ‘Als aanvrager wordt je nog wel eens teruggestuurd naar de tekentafel. Doordat we onze plannen nu gezamenlijk uitwerken, is die afstemmingsronde niet meer nodig.’

Tip ziet conceptueel bouwen als een puzzel: ‘In de fabriek laat je stukjes van die puzzel produceren. Vervolgens kijken wij met de gemeente hoe we die puzzel in elkaar zetten. Heb je dat voor 1 project gedaan en een vergunning gekregen? Dan hoef je de volgende keer bij gebruik van dezelfde puzzelstukjes, niet opnieuw een vergunning aan te vragen.’

Anders denken

Wat is er nodig om tot een succesvolle samenwerking te komen, zodat het bouwproces wordt verkort? Volgens Kroese gaat het om een andere manier van denken: ‘Als je je als gemeente traditioneel opstelt door ervan uit te gaan dat jij de plannen van de corporatie beoordeelt, lok je een traditionele werkwijze uit. Al die oude ideeën moet je loslaten. Bekijk mét de corporatie wat je stad nodig heeft en wat er mogelijk is.’

Gemeenten en woningcorporaties moeten dus allebei bevoegdheden en rollen loslaten, maar aan de andere kant zich ook bemoeien met de plannen en ideeën van de andere partij. Dat blijkt ook uit de nieuwe Omgevingswet, die uitgaat van samenwerkende partijen. Tip: ‘Je moet elkaar iets gunnen en niet bang zijn daardoor je eigen positie te verliezen. Je speelt de wedstrijd samen.’

Doorgaan met de samenwerking

Purmerend en Intermaris willen zeker op deze manier door blijven werken. Of het altijd zo snel kan en of iedere regio zo kan werken, hangt af van de situatie. Hoe eerder je met elkaar om de tafel gaat zitten, hoe groter de kans op succes. Tip: ‘Je hebt onderling vertrouwen nodig en de intrinsieke wil om er met elkaar uit te komen.’ Kroese vult aan dat de houding van de mensen die het werk uiteindelijk doen, doorslaggevend is. ‘Als bestuurders kun je het snel met elkaar eens worden, maar de hele organisatie moet erin geloven. Zet de luiken open en zorg dat je elkaar vaak ziet en spreekt. Dat helpt echt!’

Ook de gemeenten Hoorn, Zaanstad en Heerhugowaard en de woningcorporaties Woonwaard en Parteon doen mee aan de pilot 'Bouwvergunning in 1 dag'.

Inmiddels wordt gewerkt aan ruim 10.000 nieuwe woningen, is in de afgelopen twee jaar voor 3.300 woningen het bestemmingsplan vastgesteld en zijn er momenteel 1.300 woningen in aanbouw. Er liggen voor 550 woningen vergunningen klaar. Voor nog eens 1.800 woningen kan de vergunning worden aangevraagd. Daarmee zijn er goede vooruitzichten en werpen de maatregelen hun vruchten af.

Wethouder Roy Geers: “De druk op de woningmarkt is nog steeds hoog. We voorzagen een dip in de woningbouwproductie. Met het maatregelenpakket hebben we onze inzet als gemeente verder geoptimaliseerd om zoveel mogelijk passende woningen te realiseren. We hebben ons ondanks de beperkingen van de coronapandemie maximaal ingezet om meer mensen een thuis te geven. Op die tomeloze inzet ben ik enorm trots. De ontwikkelaars en bouwers zijn nu aan zet om al die woningen ook daadwerkelijk te realiseren.”

Flex en sociaal

Eén van de succesvolle maatregelen in de afgelopen jaren is de bouw van zogeheten flexwoningen. Dat zijn woningen die tijdelijk op een locatie staan en waar mensen relatief snel terecht kunnen. De gemeente is daar in een vroegtijdig stadium mee gestart, samen met de woningcorporaties. De eerste oplevering dateert alweer uit 2016. Vorig jaar zijn er 182 van deze woningen opgeleverd. En in de komende twee jaar stijgt dat aantal naar 449 nieuwe woningen.

Ook het aandeel sociale woningbouw zit flink in de lift. Dankzij de prioritering daarvan, zijn vorig jaar meer dan 300 sociale huurwoningen opgeleverd. Daarnaast zijn ruim 600 sociale huurwoningen in aanbouw. In totaal zijn er plannen in voorbereiding voor een kleine 3.000 sociale huurwoningen. Waarvan er maar liefst 2.000 in voorbereiding zijn voor realisatie tussen 2022 en 2025.

“Hier betaalt de samenwerking tussen gemeente en woningcorporaties zich uit”, licht wethouder Roy Geers toe. “In een speciale taskforce komen we regelmatig bij elkaar om concrete afspraken te maken en de druk op de ketel te houden. Deze samenwerking is niet onopgemerkt gebleven in Nederland. We fungeren regelmatig als voorbeeld voor anderen die komen informeren naar de succesfactoren van onze aanpak en werkwijze.”

Meer woningen voor middeninkomens

Voor de komende jaren ligt er de opgave om meer woningen te realiseren voor de middeninkomens. Zodat zij meer perspectief krijgen op de woningmarkt. Daarover maakt de gemeente afspraken met de woningcorporaties en voert zij het gesprek met ontwikkelaars en beleggers. Allemaal met als doel om het aandeel in het middensegment te verhogen.

Op locaties waar de gemeente zelf grond in eigendom heeft, is het gemakkelijker om daarop te sturen. Zo wordt bij de toekomstige bouwplannen voor de omgeving van Station Oost bijvoorbeeld éénderde van de 2.000 nieuwe woningen gereserveerd voor de middeninkomens.

Verstedelijking

Verder wordt gewerkt aan een duurzame verstedelijking waarin de woningbouwopgave centraal staat. Het doel is eind 2022 een akkoord te bereiken, samen met andere gemeenten in Brabant. In dit akkoord staan concrete maatregelen die nodig zijn om op een duurzame manier te verstedelijken en de bouw van woningen te stimuleren. Ook dat moet bijdragen aan meer nieuwe woningen.

Bijlage: Waar wordt de komende jaren gebouwd?

De ruim 10.000 woningen landen op verschillende plekken in de gemeente. Zowel in de brede binnenstad, als in de wijken en de dorpen. Zo wordt volop gebouwd op twee locaties aan de Rijnstraat (sloop kantoor / winkel naar nieuwbouw) en in de Haverleij bij Engelen (laatste kastelen). Ook de bouw van de Zuiderschans met 127 woningen en de bouw van 220 woningen op de voormalige KPN-locatie nabij de Zuidwal vorderen gestaag.

In de Spoorzone worden de komende jaren honderden woningen gerealiseerd op verschillende locaties zoals het voormalige EKP-terrein, Willemspoort, het Paleiskwartier en Boschveld. Ook op de langere termijn blijft de Spoorzone belangrijk voor de woningbouwopgave. Zo zijn in de Bossche Stadsdelta, de locatie op de Kop van ’t Zand en Orthenpoort-Zuid, op termijn 1.300 woningen voorzien. Naast deze locaties in de Spoorzone zijn er rondom station Oost ook nog eens ongeveer 2.000 woningen gepland in bestaand stedelijk gebied.

Verder is De Groote Wielen in Rosmalen al jarenlang de uitbreidingslocatie voor nieuwe woningen. Er wordt volop gebouwd in De Lanen en de Vlietdijk. De plannen voor het nieuwe Centrum (600 woningen) en het derde klooster (100 appartementen) worden momenteel verder uitgewerkt. Daarna volgt in De Groote Wielen nog de bouw van de noordoosthoek met meer dan 2.300 nieuwe woningen.

Overzicht grotere bouwprojecten (met meer dan 50 woningen) met verwachte oplevering in 2022 en 2023 (onder voorbehoud, betreft inschattingen):

• Gasthuiskwartier (89 nieuwe woningen)

• Voormalige KPN-locatie in de binnenstad (220 nieuwe woningen)

• Zuiderschans in Zuid voor ouderen (127 nieuwe woningen)

• Zuiderparkweg in Zuid, locatie van nieuwe hostel (54 nieuwe woningen)

• Gestelse Buurt, sloop en nieuwbouw (62 nieuwe woningen)

• Rijnstraat ombouw kantoor naar woningen (76 nieuwe woningen)

• Rijnstraat voormalige winkel Rudy van de Zande (57 nieuwe woningen)

• Orthenseweg, voormalig kantoor bij politiebureau (109 nieuwe woningen)

• Boschveld, sloop en nieuwbouw (60 nieuwe woningen)

• Paleiskwartier (170 nieuwe woningen)

• Haverleij (144 nieuwe woningen)

• De Hoef Noord in Rosmalen (88 nieuwe woningen)

• De Groote Wielen, waaronder tijdelijke woningen, De Lanen, Vlietdijk (samen meer dan 600 nieuwe woningen)

De OD NZKG heeft een zogenaamde gedoogbeslissing afgegeven. Een gedoogbeslissing wordt onder strikte voorwaarden verleend en alleen als de definitieve omgevingsvergunning in zicht is. De OD NZKG heeft alle ingediende stukken getoetst. De bouwwerkzaamheden zijn op hoofdlijnen getoetst aan brandveiligheid en constructieve eisen. Op basis van de ingediende aanvraag en de beoordeling van de documenten is het aannemelijk dat de aangevraagde omgevingsvergunning bouw én milieu op korte termijn kan worden verleend. Vooruitlopend daarop mag Microsoft op eigen risico starten met de bouw van het datacenter in Middenmeer.

Ontwerpbeschikking omgevingsvergunning

Na het nemen van de gedoogbeslissing zal op korte termijn een ontwerpbeschikking op de aanvraag omgevingsvergunning ter inzage worden gelegd. Deze zal vervolgens zes weken ter inzage liggen en gedurende deze termijn kunnen zienswijzen worden ingebracht. Na beoordeling van de zienswijzen zal een definitieve beschikking worden opgesteld, waarin de eventuele ingediende zienswijzen zijn verwerkt. Deze zal eveneens zes weken ter inzage liggen en hier kan beroep tegen worden ingesteld.

Voorgeschiedenis

De gemeente Hollands Kroon heeft op 5 januari 2021 een omgevingsvergunning verleend aan Microsoft voor het oprichten en bouwen van een datacenter aan de Cultuurweg 11 in Middenmeer (het Venster). De omgevingsvergunning is aangevraagd voor de activiteiten ‘handelen in strijd met regels ruimtelijke ordening’ en ‘bouwen’ (hierna ‘bouw/ro’). Bij de beoordeling van de aanvraag is de uitgebreide voorbereidingsprocedure van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) gevolgd. Tijdens deze procedure is ervan uitgegaan dat voor het onderdeel milieu (het oprichten) een melding Activiteitenbesluit voldeed. De belangrijkste afweging daarbij was dat de aanwezige aggregaten alleen bij stroomstoringen worden gebruikt. Voortschrijdend inzicht brengt mee dat deze noodstroomvoorzieningen meetellen voor de vergunningplicht en dat de provincie het bevoegd gezag is. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) voert de vergunningverlening en het bijbehorend toezicht namens de provincie Noord-Holland uit.

Wat is een bijbehorend bouwwerk?

Het begrip ‘bijbehorend bouwwerk’ is een verzamelterm voor een uitbreiding van een hoofdgebouw, zoals een aan- of uitbouw waarvan het gebruik ten dienste staat van het hoofdgebouw. Ook een bijgebouw, overkapping of ander bouwwerk met een dak waarvan het gebruik ten dienste staat van het hoofdgebouw is een bijbehorend bouwwerk. Een bijbehorend bouwwerk kan alleen worden gebouwd op het erf dat hoort bij het hoofdgebouw. Het erf is de grond bij het hoofdgebouw die volgens het bestemmingsplan mag zijn ingericht voor het gebruik van het hoofdgebouw.

Wanneer vergunningvrij bouwen?

Of een bijbehorend bouwwerk vergunningvrij bij een hoofdgebouw is toegestaan, hangt af van verschillende dingen. Eerst moet duidelijk zijn op welk gedeelte van het erf vergunningvrij mag worden gebouwd. Met de omvang van dat erfgedeelte is te berekenen hoeveel daarop mag worden gebouwd. Daarbij is de omvang van het oorspronkelijke hoofdgebouw van belang, maar ook de omvang van de bebouwing die er later is bijgekomen. Ook de hoogte en het gebruik van het bijbehorend bouwwerk is gebonden aan regels. U kunt in stappen bepalen waar en hoeveel bebouwing is toegestaan.

Bekijk hier de publicatie ‘Vergunningvrij bouwen: Wanneer wel en wanneer geen omgevingsvergunning nodig voor een bijbehorend bouwwerk?’