"De Brabantse Milieufederatie komt met een speciale handleiding om zandpaden in Brabant te beschermen. Steeds meer Brabantse zandpaden worden door gemeenten verhard, weggeploegd of ze wijken voor bebouwing. En dat terwijl zandpaden zo belangrijk zijn voor natuur en landschap."
De Brabantse Hoeders en de Brabantse Milieufederatie maken zich grote zorgen over de teloorgang van de karakteristieke zandpaden, waarbij de biodiversiteit afneemt en cultuurhistorie verloren gaat. Om deze paden te beschermen heeft de BMF op verzoek van de Brabantse Hoeders een praktische handleiding geschreven: Trek partij voor de Brabantse zandpaden, want weg = weg.
Deze handreiking is uitgereikt aan commissaris van de koning Wim van de Donk, burgemeester Theo Weterings van de gemeente Tilburg en directeur Jan Baan van het Brabants Landschap. Dat gebeurde op zondag 20 oktober 2019 tijdens de Zondag van de Zandpaden.
Het belang van zandpaden wordt vaak onderschat door eigenaren en gemeenten, maar zandpaden hebben belangrijke ecologische, landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Ze maken deel uit van het natuurlijk leefgebied van dieren. Zo nemen patrijzen er zandbaden, liggen reptielen er in de zon en kan bijvoorbeeld de loopkever een zandpad veel makkelijker oversteken dan een verharde weg.
Naast de ecologische verbindingen hebben zandpaden cultuurhistorische waarden. Zo kan je de geschiedenis van Brabant vertellen aan de hand van zandpaden. Deze oude Brabantse zandpaden zijn namelijk een goede indicatie van de ontginningsgeschiedenis van Brabant.
In Brabant bestaan nog zandpaden en zandwegen die er al in de prehistorie lagen, waar later de Romeinen gebruik van maakten, waar in de Middeleeuwen handelslui en pelgrims overheen trokken en waarover legers passeerden. Maar waarvoor ze ook gebruikt zijn, altijd staat een zandpad voor verbinding tussen gemeenschappen, zowel letterlijk als figuurlijk: zandpaden en zandwegen verbinden de Brabantse mens.
Wat kunnen we doen om zandpaden te bewaren voor de toekomst? Om het zandpad te behouden hebben de Brabantse Hoeders en de BMF een praktische handreiking gemaakt. Deze is bedoeld voor lokale natuur- en milieugroepen, betrokken inwoners en gemeenten die zandpaden willen behouden en beschermen voor volgende generaties.
Deze handreiking geeft handvatten om zelf aan de slag te gaan met het behoud van zandpaden. Het geeft achtergrondinformatie over de teloorgang van zandpaden. Daarnaast zitten er juridische aanbevelingen in op basis van rechterlijke uitspraken. Aan het eind van het document is er een stappenplan om zelf aan de slag te gaan in de eigen regio.
