"Uit de Klimaatmonitoring waterschappen 2018 blijkt dat de waterschappen goed op koers liggen met hun energie- en klimaatambities voor 2020. Bij de uitvoering van het Nationale Klimaatakkoord richting 2030, waarmee de waterschappen onlangs hebben ingestemd, wordt hierop voortgebouwd."
De Klimaatmonitor waterschappen brengt ieder jaar de voortgang van de geboekte resultaten voor klimaat en duurzaamheid in beeld. Dat gebeurt voor de hele sector en voor elk waterschap afzonderlijk. De monitor is daarmee een goed sturingsinstrument voor projecten van de waterschappen op het gebied van CO2-reductie, energiebesparing en duurzame energie.
De doelstelling van het Meerjarenplan Energie-efficiency is om in de periode 2005 2020 jaarlijks gemiddeld 2 procent energie-efficiencyverbetering te realiseren. Deze doelstelling is nu al ruimschoots behaald. In de periode 2009 2018 is een energie-efficiencyverbetering gerealiseerd van gemiddeld 3,5 procent per jaar. Daarvan komt ongeveer de helft voor rekening van energiebesparing en duurzame inkoop. De andere helft is te danken aan het zelf opwekken van duurzame energie.
De Unie van Waterschappen en het Rijk hebben in 2010 afgesproken dat de waterschappen in 2020 voor minstens 40 procent zelfvoorzienend zijn door eigen duurzame energieproductie. In 2008 was dit percentage nog 20,2 procent. In 2018 is dit gestegen tot 36,2 procent. De verwachting is dat de sector in 2020 de afspraak van 40 procent gaat halen.
De ambitie is om de CO2-voetafdruk van 1990 in de periode tot en met 2020 met 30 procent te verminderen. Door de productie van biogas en door de inkoop van groene stroom is de berekende totale CO2-voetafdruk sinds 2005 met ongeveer 67 procent afgenomen. Hiermee is ook deze doelstelling ruimschoots gerealiseerd.
De waterschappen ondertekenden in 2016 het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI). Daarin staan de gezamenlijke ambities en afspraken op het gebied van MVI. Om de bedrijfsvoering verder te verduurzamen, hebben de waterschappen begin 2017 de Green Deal Duurzaam GWW 2.0 (Grond-, Weg-, en Waterbouw) ondertekend. Daarin staat de ambitie dat duurzaamheid in 2020 een integraal onderdeel is in alle infrastructurele projecten. Uit onderzoek in 2019 blijkt dat de grote meerderheid van de waterschappen duurzaamheid meeneemt als selectie- en gunningscriterium bij de aanbesteding van werken en diensten.
De waterschappen hebben op 11 oktober 2019 unaniem ingestemd met het Nationale Klimaatakkoord. Daarbij hebben de waterschappen aangegeven in 2025 100 procent energieneutraal te willen zijn. Niet alleen met eigen investeringen, maar ook met investeringen van derden op de terreinen van de waterschappen. De sector is volop bezig met realisatie van projecten en met verder onderzoek naar kansen voor duurzame energie opwekking binnen het waterbeheer. De Unie van Waterschappen denkt momenteel na over een aanpassing van de Klimaatmonitor, zodat een goede aansluiting kan worden gevonden met de monitoring van het Klimaatakkoord.
