"Voor het project ‘Klimaatslim boeren op veen’ stelt provincie Utrecht 1,6 miljoen euro beschikbaar. Door bodemdaling, de klimaatopgave en verstedelijking staat het veenweidegebied onder druk. Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden heeft samen met agrariërs plannen gemaakt om de bodemdaling te remmen en C02 uitstoot verminderen. Met de 1,6 miljoen euro, afkomstig uit de Klimaatgelden van het Rijk, kunnen agrariërs en waterschap aan de slag met de aanleg van onderwaterdrainage en het toepassen van andere innovaties zoals natte teelten."
De provincie Utrecht is rijk aan prachtige veengronden, maar deze stoten broeikasgassen uit. De waterstand wordt vaak laag gehouden om de grond beter te kunnen bewerken. De lage grondwaterstand zorgt ervoor dat het veen niet meer onder water staat, oxideert en daarmee CO2 uitstoot en de bodem daalt. Dit is een proces dat al eeuwenlang aan de gang is. Vanwege de klimaatverandering en de stijgende kosten door de bodemdaling moet dit proces van uitstoot en bodemdaling geremd worden. Dit heeft ook consequenties voor het landschap zoals wij dit nu kennen. Dit probleem staat hoog op de agenda van Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen. In het Klimaatakkoord wordt daarom geld vrijgemaakt voor het veenweidegebied. De provincie is regievoerder op dit onderwerp en zet daarom de subsidie door vanuit het Rijk naar het waterschap.
Gezamenlijke ambitie
De provincie Utrecht en Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden willen met dit soort initiatieven invullingen geven aan hun ambitie om de bodemdaling in 2030 te remmen met 50%. Daarom maakt dit onderwerp ook deel uit van het coalitieakkoord. Samen met de waterschappen en boeren wordt eraan gewerkt om de bodemdaling sterker terug te dringen.
Klimaatslim boeren
De belangrijkste inzet van Klimaatslim boeren is het voorkomen dat de grondwaterstand op veenpercelen in de zomer uitzakt. Via bijvoorbeeld onderwaterdrainage wordt water uit de sloot in de bodem geïnfiltreerd, waardoor veenoxidatie (en daarmee de CO2-uitstoot en de bodemdaling) vermindert met 30-70%. Het voordeel voor de boeren is dat er op deze manier minder droogteschade optreedt. Daarnaast verlaagt onderwaterdrainage de grondwaterstand onder natte omstandigheden in het voor-en najaar, wat zorgt voor meer draagkracht op de percelen. Daarnaast is binnen klimaatslim boeren ook aandacht voor biodiversiteitsmaatregelen. Een deel van de subsidie zal ook besteed worden aan onderzoek naar de relatie tussen bodemdaling en CO2-reductie.
Waterschap en agrariërs
Het initiatief Klimaatslim boeren op veen is genomen door de agrarische collectieven Rijn Vecht Venen en Rijn Gouwe Wiericke samen met het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Zij maken samen plannen om polder voor polder met maatregelen de bodemdaling te remmen en de biodiversiteit te vergroten. Ook andere collectieven en waterschappenzijn uitgenodigd om te participeren in het project.
