Het pionieren met de omgevingsplan is gestart. Het omgevingsplan is voor gemeenten één van de meest cruciale instrumenten van de Omgevingswet. Een groot deel van de regels in het omgevingsrecht wordt in dat instrument opgenomen.
Staalkaarten beoogen een representatief deel (gebied of thema) van het omgevingsplan weer te geven. Het geeft een inspiratiekader voor het maken van omgevingsplannen en beoogt een representatief voorbeeldmodel te zijn dat tot in concrete details juridisch houdbare regels bevat. En om dat voor elkaar te krijgen moet er nog veel geoefend en ontdekt worden.
Staalkaarten
De afgelopen periode is vanuit het deelproject Handvatten voor het omgevingsplan binnen het programma Aan de slag met de Omgevingswet gewerkt aan staalkaarten voor het omgevingsplan. De eerste versie van de staalkaarten is begin april opgeleverd en wordt aan het einde van de zomer openbaar gemaakt. Deze eerste versie wordt beschouwd als een eerste stap in de ontwikkeling van de staalkaarten. De verdere ontwikkeling naar een staalkaart wordt opgepakt door de VNG samen met gemeenten en in nauwe samenwerking met de programmas Aan de slag en Eenvoudig Beter van het Ministerie van BZK.
Tweede fase staalkaarten
Deze tweede fase staalkaarten bestaat uit korte en overzichtelijke deelprojecten, waarbij onderdelen van de eerste versie verder worden ontwikkeld. Door kleine overzichtelijke opdrachten te verstrekken, kunnen (tussentijdse) resultaten snel worden besproken, gedeeld, getoetst en zo nodig aangepast worden. Het materiaal ontwikkelt zich als permanente bèta versie steeds verder. In kleine teams met snelle iteraties, per kwartaal en aansluitend op het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO). Naast de bestaande staalkaarten wordt begin 2019 ook een staalkaart voor buitengebieden ontwikkeld.
Ervaring opdoen
In deze tweede fase wordt ook beproefd hoe het omgevingsplan zich verhoudt tot andere kerninstrumenten en informatieproducten. Dit is van belang voor het implementatietraject dat bij inwerkingtreding van de wet in 2021 start. De ervaringen worden gedeeld met andere gemeenten in handreikingen en verwerkt in opleidingen. De producten van de staalkaarten worden gebruikt bij de praktijkproeven voor de verdere ontwikkeling van DSO-LV (landelijke voorziening) en DSO-CG (collectief gemeentelijk).
Helderheid
Staalkaarten faciliteren de veranderopgave waar gemeenten voor staan en bieden helderheid in de vertaalslag van ambities naar regels in het omgevingsplan. Het doel is om alle gemeenten inspiratie te bieden, ongeacht het ambitie- en veranderniveau dat een gemeente kiest. VNG maakt na de zomer de kalender met de eerste set van deelprojecten bekend. Gemeenten die al experimenteren met het bestemmingsplan met verbrede reikwijdte op grond van de Crisis-en herstelwet of oefenen met het maken van een omgevingsplan worden van harte uitgenodigd om deel te nemen.
