Het PBL heeft een verkenning uitgevoerd naar de warmte- en koudevoorziening van de gebouwde omgeving in de gemeente Utrecht die zo snel mogelijk klimaatneutraal wil worden. Zowel het potentieel van technische maatregelen als de kosten van de eindgebruikers die hiermee zijn gemoeid zijn geanalyseerd met het Vesta MAIS (Multi-Actor-Impact-Simulatie) model.
Het PBL heeft een verkenning uitgevoerd naar de warmte- en koudevoorziening van de gebouwde omgeving in de gemeente Utrecht die zo snel mogelijk klimaatneutraal wil worden. Zowel het potentieel van technische maatregelen als de kosten van de eindgebruikers die hiermee zijn gemoeid zijn geanalyseerd met het Vesta MAIS (Multi-Actor-Impact-Simulatie) model.
Middels dit onderzoek is nagegaan in hoeverre het model kan bijdragen aan de beleidsvoorbereiding van beslissingen in het kader van de energietransitie in regios. Voor de gemeente Utrecht bleek de analyse een waardevolle bijdrage te leveren aan het inzicht in effecten van beleidsopties, de invloed op marktcondities en de factoren die hiervoor van belang zijn.
Verhogen van de energiebelasting op aardgas
Om een indicatie te krijgen van de financiële inspanning die nodig is voor het realiseren van de klimaatneutrale warmte- en koudevoorziening van de gebouwde omgeving is een modelsimulatie uitgevoerd met een verhoging van de prijs van aardgas van kleinverbruikers van circa 0,7 euro/m3 naar 1,7 euro/m3 door de energiebelasting op aardgas te verhogen. Door de hogere aardgasprijs worden maatregelen met hoge investeringskosten terugverdiend met de uitgespaarde energieinkoopkosten en de levering van duurzame warmte en koude waardoor een CO2-emissiereductie wordt gerealiseerd van 90% in 2030 ten opzichte van 2015. Gebouweigenaren investeren in energiezuinige renovaties en warmtebedrijven sluiten acht op de tien gebouwen aan op hun warmte- en koudenetten. De overige gebouwen moeten dan worden verwarmd met elektrische warmtepompen en groen gas om de gebouwde omgeving geheel klimaatneutraal te maken.
Terugverdientijd energiebesparing woningen
De terugverdientijd van energiezuinige woningrenovaties varieert afhankelijk van woningtype en bouwperiode. Voor de ene woningcategorie (type en bouwperiode) is de terugverdientijd van een energiezuinige renovatie naar een midden niveau korter dan naar een hoog niveau. Maar voor andere woningcategorieën is het net andersom. Dit betekent dat maatwerk is geboden. Bij een verhoging van de energiebelasting op aardgas van 1 euro/m3 wordt de terugverdientijd van renovatie s naar het midden niveau afhankelijk van de woningcategorie 10 à 30 jaar en naar het hoog niveau 15 à 25 jaar. Dit is de helft of minder dan de terugverdientijd zonder verhoging van de energiebelasting. Opvallend is dat de spreiding van terugverdientijden van hoog binnen het spreidingsinterval van midden ligt. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de terugverdientijden van de meeste renovaties naar niveau hoog vergelijkbaar zijn met die van niveau midden bij een verhoging van de energiebelasting op aardgas met 1 euro/m3.
Auteur(s)
Ruud van den Wijngaart, Steven van Polen, Bas van Bemmel en Mirjam Harmelink
Rapportnr.
2655
Publicatiedatum
19-07-2018
Pagina's
111
Taal
Nederlands
Het Vesta MAIS ruimtelijk energiemodel voor de gebouwde omgeving: Algemene beschrijving
Algemene beschrijving van het Vesta MAIS ruimtelijk energiemodel voor de gebouwde omgeving. De werking en het nut van het model worden geïllustreerd met beleidsvarianten waaronder energiebelastingen, subsidies en verplichtingen.
Vesta MAIS model verkent klimaatneutrale technieken
De Nederlandse samenleving staat voor de grote uitdaging om de uitstoot van broeikasgassen tussen nu en 2050 vergaand te verminderen. Dat betekent onder andere dat ingrijpende veranderingen nodig zijn in de manier waarop gebouwen in Nederland worden verwarmd en gekoeld. Voor veel betrokkenen is het echter nog onduidelijk wat de meest aantrekkelijke combinatie van technieken is. Met behulp van het Vesta computermodel dat rekening houdt met lokale omstandigheden kan hierover meer duidelijkheid worden verkregen.
Vesta MAIS model berekent effecten van warmtetransitie en beleid voor actoren
In 2010 heeft het PBL het Vesta-model ontwikkeld om voor heel Nederland te verkennen op welke manier de gebouwde omgeving klimaatneutraal verwarmd zou kunnen worden tegen zo laag mogelijke kosten. Onder de gebouwde omgeving vallen onder meer woningen, kantoren, winkels en ziekenhuizen.
Bij beleidsmakers en bij betrokken bedrijven en organisaties ontstond de behoefte aan meer informatie over effecten van de warmtetransitie en het beleid voor afzonderlijke betrokken actoren. Dit is aanleiding geweest om het model uit te breiden met rekenregels voor een Multi Actor Impact Simulatie (MAIS). De uitbreidingen van het Vesta MAIS model geven inzicht in:
Effecten van veranderingen in de warmtevoorziening en beleidsinstrumenten waaronder belastingen, subsidies en verplichtingen;
Met speciale aandacht voor de kosten en baten van actoren die betrokken zijn bij de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Belangrijke actoren die worden onderscheiden zijn energieproducenten, transporteurs, distributeurs, leveranciers, financiers alsmede eigenaren en huurders van gebouwen en de overheid.
Vesta MAIS model houdt rekening met lokale omstandigheden
Het Vesta MAIS model brengt het technisch-economisch potentieel van technieken in beeld en schetst de gevolgen voor de infrastructuur van het warmte, gas- en elektriciteitsnet. Het houdt hierbij rekening met de lokale omstandigheden voor gebouw- en gebiedsmaatregelen die regionaal sterk kunnen verschillen. Hiervoor maakt het gebruik van diverse ruimtelijke gegevensbestanden op buurt- en gebouwniveau zoals de Basisregistratie Adressen en Gebouwen.
Auteur(s)
Ruud van den Wijngaart; Steven van Polen; Bas van Bemmel
Rapportnr.
3181
Publicatiedatum
18-12-2017
Pagina's
87
Taal
Nederlands
