Op 10 februari presenteerde het kabinet het Noordzeeakkoord. Daarin staan afspraken over het gebruik van de Noordzee voor visserij, industrie en natuur. Inclusief een uitkoopregeling voor vissers. ‘Het is belangrijk dat de discussie niet alleen gaat over geld: voor veel vissers is het niet alleen een beroep maar ook hun identiteit’, zegt Tammo Bult, directeur van Wageningen Marine Research.
‘Vanwege de doelstellingen in het klimaatakkoord heeft wind op zee voor de Nederlandse regering de hoogste prioriteit. Daarnaast heeft Nederland ambities op gebied van natuurbescherming. Dat heeft consequenties voor de inrichting van de Noordzee. Voor die herinrichting stelt het kabinet in totaal 200 miljoen euro beschikbaar de komende tien jaar. Wat de regering wil vermijden is dat haar ambities worden vertraagd, bijvoorbeeld door partijen die naar de rechtbank stappen. Het akkoord is gesloten met betrokken partijen: zowel visserij, industrie, energiesector als de overheid. Alle partijen hebben uiteindelijk baat bij duidelijkheid en zekerheid. De komende maanden leggen de partijen het akkoord voor aan hun achterban.’
‘Het akkoord houdt onder andere in dat de “bodemberoerende” visserij tussen nu en 2025 op ruim 12 procent van het Nederlandse deel van de Noordzee niet meer mogelijk is. En de vissers hebben nog grotere problemen, zoals het verbod op pulsvissen - elektrisch vissen - waardoor ze terug moeten grijpen naar de dure en bodemverstorende boomkorvisserij. Daarnaast is er de aanlandplicht, waardoor de visserij moet innoveren om selectiever te vissen. Brexit en ook het Noordzeeakkoord betekenen dat de visserij oplossingen moet zoeken in een steeds kleiner stuk zee.’
Het kabinet trekt 119 miljoen euro uit voor verduurzamen van de vissersvloot en het uitkopen van vissers. Denk je dat vissers daar gebruik van maken?.
‘Ik vind dat lastig. Alle vissers zullen te maken krijgen met het Noordzeeakkoord, hoeveel gesaneerd verkocht zullen worden is nu nog niet te schatten. Dit raakt vissers ook emotioneel. Het voelt voor hen alsof de visgronden waar ze al generaties lang vissen, worden afgepakt. Wat ik nu al zie gebeuren is dat kleine bedrijven door bovengenoemde punten moeite hebben het hoofd boven water te houden en dat leidt ertoe dat visvergunningen verkocht worden aan grote rederijen. Het familiebedrijf is aan het verdwijnen. Dat zie je ook in de landbouw. We roepen wel dat we graag kleinschalig willen, maar in realiteit gaat het de andere kant op. Voor vissers en boeren geldt dat dit niet alleen een beroep is, het is hun identiteit, en door te stoppen verliezen ze een deel van wie ze zijn. Dat betekent dat je bij dit soort discussies niet alleen moet denken in geld, maar ook rekening moet houden met de vraag: wat is een alternatieve toekomst voor deze mensen?’
