Kunnen corporaties meeliften op de SDE+ subsidie?

Corporaties hebben een dringende behoefte aan geld om als startmotor de verduurzamingsopgave te bekostigen. Zo becijferde het Waarborgfonds voor de Sociale Woningbouw enkele weken geleden nog dat corporaties miljarden te kort komen. Tegelijkertijd blijft dit jaar het beschikbaar gestelde SDE+-budget (EUR 12 miljard in 2018

) voor een belangrijk deel onbenut

. Kunnen corporaties toch niet meeliften op de SDE+-subsidieregeling? Wij denken dat er mogelijkheden zijn.

SDE+-subsidie voor zonprojecten

Met de SDE+-regeling stimuleert het Rijk de productie van duurzame energie. Een zonproject kan SDE+ ontvangen als het project beschikt over een grootverbruikersaansluiting op het distributienet van een netbeheerder. Zonnepanelen achter de meter van een corporatiewoning hebben niet zo'n aansluiting en komen daarom niet in aanmerking voor SDE+-subsidie. Voor die zonnepanelen is er de zgn. salderingsregeling en onder omstandigheden de postcoderegeling. Per 2020 houdt de salderingsregeling echter op te bestaan. In plaats daarvan wordt een terugleversubsidie ingevoerd. Details ontbreken nog, maar duidelijk is wel dat de terugleversubsidie voor maximaal zeven jaar wordt verleend, terwijl de SDE+-subsidie aan zonprojecten voor 15 jaar wordt verleend. Bovendien is nog niet duidelijk wat het jaarlijkse budget voor de terugleversubsidies zal zijn en hoe het beschikbare budget zal worden verdeeld. Hoe wordt omgegaan met de postcoderegeling wordt momenteel nog door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat onderzocht.

Volledigheidshalve merken wij op dat de SDE+ op zich wel de elektriciteitsproductie voor eigen gebruik stimuleert. Gelet op de daarvoor geldende eisen kunnen corporaties daarvan geen gebruik maken.

Corporaties mogen geen elektriciteit aan derden leveren

De eis van een grootverbruikersaansluiting op het distributienet van een netbeheerder is een hobbel voor corporaties. Corporaties mogen alleen maar werkzaam zijn op het gebied van de volkshuisvesting. Zij mogen energie leveren, mits die levering geschiedt met gebruikmaking van een in of nabij de woning aanwezige voorziening. Deze diensten mogen kort gezegd alleen aan bewoners van een corporatie of leden van een VvE worden geleverd.

De productie en levering van elektriciteit aan derden vallen buiten het toegelaten werkterrein van corporaties en zijn volgens de Autoriteit Woningcorporaties daarom verboden.

Oplossingen

Ondanks de beperkingen van de Woningwet zien wij mogelijkheden voor corporaties om mee te liften op het SDE+-subsidiebudget. Corporaties kunnen hun onbenutte dakoppervlak tegen een vergoeding aan derden in gebruik geven. De derde kan zonnepanelen plaatsen. Het verlenen van het opstalrecht aan die derde voor zonnepanelen mag zonder toestemming. Bij de bepaling van de door de derde te betalen vergoeding aan de corporatie kan rekening worden gehouden met de ontvangst van een SDE+-subsidie door die derde. Op die wijze kan een corporatie indirect meeprofiteren van het SDE+-budget. Overigens heeft de bankensector recent een modelakte voor opstalrechten ten behoeve van zonprojecten op bedrijfspanden ontwikkeld. Dat model kan (deels) ook worden gebruikt bij zonprojecten op corporatiewoningen.

Een andere mogelijkheid is een vereniging of coöperatie van huurders. De vereniging of coöperatie kan in aanmerking komen voor SDE+-subsidie als zij de zonnepanelen technisch uitvoeren als één installatie, als alternatief van de installatie van de panelen achter de meter. Per 1 januari 2019 treedt mogelijk de zgn. experimenteer-AMvB op grond van de Elektriciteitswet in werking. Volgens het conceptvoorstel voor die AMvB kan de op de daken van de corporatiewoningen opgewekte energie door de vereniging of coöperatie aan de huurders worden geleverd. Daarvoor is dan een ontheffing van de Elektriciteitswet nodig. De vereniging of coöperatie moet dan ook eigenaar zijn van de zonnepanelen. Door huurders lid te maken van de vereniging of coöperatie kunnen zij zeggenschap uitoefenen.

Tot slot ligt hier een rol voor de wetgever om aan corporaties meer ruimte te bieden om duurzame energieprojecten op te zetten; juist nu zij volgens het hoofdlijnen-Klimaatakkoord een voortrekkersrol in de verduurzaming van de gebouwde omgeving moeten vervullen. De wetgever kan bijvoorbeeld een parallel trekken met de wettelijke taakinvulling van netbeheerders. Overeenkomstig corporaties zijn de taken van netbeheerders bij wet duidelijk afgebakend. Tegelijkertijd is onderkend dat behoefte bestaat aan (tijdelijke) experimenteerruimte voor netbeheerders, omdat niet zeker is hoe de energietransitie gaat verlopen en welke activiteiten door de markt worden opgepakt. In lijn daarmee zou de wetgever ook meer mogelijkheden voor corporaties kunnen bieden om tijdelijk van de Woningwet af te wijken.

1)

Woningwet blokkeert subsidie voor zonnepanelen voor woningcorporaties