Een toezichthouder van SZW kan besluiten de werkzaamheden van uw bedrijf stil te leggen, wanneer naar zijn oordeel sprake is van ernstig gevaar voor personen. Stillegging is een zware sanctie. Wanneer SZW de werkzaamheden van uw bedrijf stillegt, is het belangrijk om zo snel mogelijk actie te ondernemen, om zo de schade voor uw bedrijf te beperken.
Als werkgever bent u verplicht de Arbowet- en regelgeving na te leven, om op die manier de veiligheid van uw werknemers te garanderen. Wanneer u bezoek krijgt van de Inspectie SZW, dan kan het zijn dat de inspecteur in kwestie een overtreding van de Arboregels vaststelt. Wanneer deze overtreding naar het oordeel van de inspecteur een ernstig gevaar oplevert voor personen, kan de inspecteur een stillegging van de werkzaamheden bevelen. Zo kan de inspecteur bijvoorbeeld een stillegging bevelen, wanneer hij vermoedt dat uw werknemers worden blootgesteld aan gevaarlijke stoffen.
Inspectie SZW heeft bij op het opleggen van een stillegging een ruimte beoordelingsvrijheid. Dit betekent ook dat een stilleggingsbesluit door de bestuursrechter terughoudend wordt getoetst. Ook als achteraf blijkt dat toch geen sprake was van een ernstig gevaar, maakt dit een stilleggingsbesluit op zichzelf nog niet onrechtmatig. Je moet dus van goeden huize komen om een stillegging aan te vechten.
Hoewel de rechter een stilleggingsbesluit van de inspecteur slechts terughoudend toetst, kijkt de bestuursrechter kritisch naar de onderbouwing van het stilleggingsbesluit en het onderzoek van de inspecteur. Een sprekend voorbeeld uit onze praktijk is een zaak die heeft geleid tot een uitspraak van de Raad van State uit 2014. Daarin had een inspecteur werkzaamheden stilgelegd omdat uit onderzoek zou zijn gebleken dat de werknemers aan een gevaarlijke stof zouden zijn blootgesteld. Anonieme werknemers hadden zich hierover beklaagd bij SZW. De Raad van State oordeelde dat SZW onvoldoende had aangetoond dat zich omstandigheden hadden voorgedaan die aanleiding konden geven voor het oordeel dat de werkzaamheden ernstig gevaar opleverden. Een anonieme meldingen van (ingeleende) werknemers waren hiervoor onvoldoende, ook omdat de werknemers beschermingsmiddelen droegen en dat het bedrijf zelf al de juiste stappen had gezet.
Ook gaan stemmen op om de ruime bevoegdheid van de Inspectie SZW om werkzaamheden stil te leggen van meer wettelijke waarborgen te voorzien. Het toetsingskader van artikel 28 Arbowet is (te) subjectief en lastig controleerbaar, zo luidt de kritiek. In de literatuur wordt onder andere voorgesteld om een stilleggingsbesluit altijd vooraf door een rechter te laten toetsen. Hiermee wordt aansluiting gezocht bij vergelijkbare sancties uit het strafrecht. Dat is – gelet op het ingrijpende karakter van de stillegging – geen gekke gedachte.
De stillegging van werkzaamheden is een zware bestuursrechtelijke sanctie. Wanneer uw bedrijf voor een bepaalde tijd wordt stilgelegd, kan dit grote (financiële) gevolgen hebben. De werkzaamheden kunnen geen doorgang vinden en contractuele verplichtingen met opdrachtgevers komen in het gedrang. Ook geldt: hoe langer de stillegging duurt, hoe hoger de schade. De inspecteur is verplicht om een stilleggingsbevel weer in te trekken, zodra het ernstige gevaar is opgeheven. Veel discussies met Inspectie SZW gaan dan ook over de vraag of de genomen maatregelen voldoende zijn.
Indien een stillegging onterecht is, of ondanks genomen maatregelen niet wordt opgeheven, dan kunt u bezwaar maken. Indien u een spoedeisend belang heeft dat de stillegging zo snel mogelijk van tafel gaat, kunt u hiervoor een voorlopige voorziening vragen bij de bestuursrechter. In deze voorlopige voorziening wordt dan gevraagd om de stillegging te schorsen, als tijdelijke maatregel.
Wanneer SZW de werkzaamheden van uw bedrijf stillegt, is het belangrijk dat u zich laat adviseren door een juridisch specialist. Die kan beoordelen of een bezwaarprocedure of een verzoek om een voorlopige voorziening in uw geval kans van slagen heeft.
