Met de toenemende druk op de woningmarkt groeit ook de discussie over hoogbouw. Woontorens zouden dé oplossing zijn voor de woningbouwopgave, waarvoor veel steden staan. Immers, het neemt maar beperkte ruimte in en is ook nog eens aantrekkelijk voor de skyline. Wonen we dan straks allemaal op hoogte?
De vraag naar wonen op hoogte zou (vooral volgens stedelijke architecten) toenemen. Maar is dat wel zo? Uit onderzoek dat OTB in opdracht van NVB uitvoerde in de jaren 1995 t/m 2013 blijkt dat slechts één op de tien huizenkopers voorrang geeft aan het wonen in een appartement tegen negen op de tien die liever een grondgebonden woning heeft, dus een huis met een tuin. Ook in de laatste jaren is dit beeld onveranderd, hoewel dit in de grote steden iets anders ligt dan landelijk gezien. Maar ook daar moet de voorkeur voor het appartement niet overdreven worden. Het gebrek aan buitenruimte weegt kennelijk niet op tegen het mooie uitzicht (als je tenminste hoog genoeg zit om over alle bebouwing heen te kijken).
Hoogbouw past niet overal
In sommige steden is hoogbouw een absolute aanwinst te noemen voor de skyline. Denk aan de Zalmhaventoren in Rotterdam, wat de hoogste woontoren van Nederland moet worden. Maar het past zeker niet overal. Om die reden stuit hoogbouw bij omwonenden nogal eens op verzet, want als je niet oppast komt de rest van de wijk in de schaduw te staan. Het leidt tot extra mobiliteit en veel mensen klagen over wind en tocht rondom die hoge gebouwen. Ook ontbreekt vaak een gezellige drempel, waardoor omwonenden zich niet meer thuis voelen. De stedenbouwkundige inpassing is dus minstens zo belangrijk als de omgeving van het gebouw en de iconische werking ervan.
Bouwkosten schieten omhoog
De hoogte ingaan vanwege het tekort aan bouwlocaties is op zichzelf een logische gedachte, echter boven de zesde verdieping gaan de bouwkosten snel omhoog onder meer door dure installaties en bouwvakkers die per lift op en neer moeten. Ga je hoger, dan wordt bovendien de verhouding tussen gebruiksoppervlak en het brutovloeroppervlak steeds ongunstiger. Er is dan veel ruimte nodig voor bijvoorbeeld liften, trappenhuizen, gangen, leidingen en constructies, terwijl er nog maar weinig ruimte overblijft om daadwerkelijk in te wonen. In een tijd waarin we sowieso al te maken hebben met enorme kostenstijgingen, wordt zon project al gauw onrendabel voor de bouwer óf onbetaalbaar voor de bewoner.
Wat te denken van een gezinsappartement met buitenspeelmogelijkheden voor de kinderen?
Is hoogbouw dé oplossing voor de huidige woningnood? Dat denk ik niet. Wil je echt ruimte besparen en het betaalbaar houden dan moet je gaan richting de 6 bouwlagen en niet hoger. Maar mocht toch voor hoogbouw gekozen worden dan is het wel belangrijk dat het past in de omgeving. Niet alleen voor de skyline, maar ook om steden levendig en duurzamer te maken. En durf dan ook eens te variëren. Wat te denken van een gezinsappartement met (buiten)speelmogelijkheden voor de kinderen?
