Gedeputeerde Anita Pijpelink heeft op 3 september 2020 de historische dijkenkaart van Zeeland online gezet. De kaart bevat informatie over de historie van alle bestaande en verdwenen dijken in onze provincie. Amateur-archeoloog Bas Chamuleau heeft de afgelopen 20 jaar onderzoek gedaan naar de ligging, datering, functie en ontstaansgeschiedenis van alle dijken in Zeeland. Deze kennis is nu letterlijk in kaart gebracht.
Dijken horen bij Zeeland. Ze beschermen het land, maar de dijkenstructuur vertelt ook veel over de ontstaansgeschiedenis van onze provincie. Aan het patroon van slingerende dijken kun je aflezen hoe de zeearmen en kreken vroeger gelopen hebben - en hoe de vele inpolderingen plaatsvonden. Sommige binnendijken gaan zelfs terug tot de Romeinse tijd en zijn al meer dan 2.000 jaar oud. De dijken zijn daarmee van grote cultuurhistorische waarde.
Gedeputeerde Anita Pijpelink: “De Zeeuwse dijken vormen als het ware een ruggengraat in het landschap. Ze dragen de geschiedenis van Zeeland in zich mee en maken het verleden tastbaar. Daar moeten we goed voor zorgen. De dijkenkaart helpt om het verleden inzichtelijk te maken. Het verhaal van een dijk kan vervolgens ter inspiratie dienen om dit culturele erfgoed nog beter zichtbaar te maken. Bijvoorbeeld bij stedenbouwkundige ontwikkelingen of toeristische doeleinden.”
De dijkenkaart is online te bekijken via www.zeeland.nl. Elke inwoner van Zeeland die geïnteresseerd is in dijken, kan in het GeoLoket een dijk aanklikken. Je krijgt dan direct alle informatie over de betreffende dijk. Ook overheden die werkzaamheden willen uitvoeren rondom een dijk, hebben hier baat bij. Als je weet wat er ligt op een plek, kun je het bestaande beter behouden en integreren in nieuwe plannen. Ook kunnen archeologen bij ingrepen in het landschap onderzoeken hoe oud een dijk is, hoe deze in de loop der eeuwen is opgebouwd en welke technieken er zijn gebruikt om de dijk te bouwen. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij verbreding van de Molendijk bij Oud-Vossemeer.
Bij elke ontwikkeling en onderzoek komt nieuwe informatie naar boven, die aan de kaart toegevoegd kan worden. Zo weten we sinds enkele jaren dat de Romeinen in Zeeland ook dijkjes aanlegden. Dat ze last van het water hadden, zie je terug in de bodemafzettingen. Dat levert belangrijke nieuwe informatie op over het ontstaan van waterlopen en zeearmen.
Het plan om alle Zeeuwse binnendijken in kaart te brengen, bestond al langer. Dit bleek echter een enorme klus en een eerder project werd in 2012 voortijdig afgebroken. Bas Chamuleau ging daarna op eigen titel verder met de inventarisatie. Sinds 2016 participeren ook de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, Provincie Zeeland, Erfgoed Zeeland en de Archeologische Werkgemeenschap Nederland in het project. De Provincie heeft de digitalisering van de dijksecties op zich genomen. Ook zorgt de Provincie ervoor dat de informatie op de kaart actueel blijft. Het landschap blijft immers niet statisch.
