"Gemeenten lopen tegen een flinke kostenpost aan vanwege de PFAS-problematiek. Projecten liggen stil, lopen vertraging op of zijn uitgesteld. Ook maken gemeenten hoge kosten vanwege de maatregelen die ze moeten treffen, zoals het instellen van depots om grond op te slaan."
De keuze van het Rijk om een tijdelijk handelingskader in te stellen, heeft de problemen bij gemeenten helaas niet opgelost, maar eerder vergroot en de onduidelijkheid is toegenomen. Dat blijkt uit een enquête over PFAS van de VNG onder haar leden.
Uit een enquête waar 208 van de 355 gemeenten aan hebben deelgenomen, blijkt dat 58% van deze gemeenten last heeft van de problemen rond PFAS en 19% verwacht dat binnenkort te krijgen. Tientallen projecten liggen stil of lopen vertraging op. In meer dan de helft van de gevallen gaat het om woningbouwprojecten, terwijl gemeenten juist hier een grote opgave hebben. Maar ook de aanleg van wegen en bruggen en onderhoudswerkzaamheden liggen stil of zijn vertraagd.
Het tijdelijk handelingskader dat het Rijk deze zomer heeft ingesteld, heeft daarbij een averechts effect gehad. Het leidde tot nog meer onduidelijkheid en hoge kosten voor gemeenten. Gemeenten mogen grond die PFAS bevat, alleen verplaatsen naar plekken waar de gehalten aan PFAS hoger zijn. De VNG heeft gewaarschuwd dat dit zou leiden tot een onwerkbare situatie, omdat dan van alle locaties de gehalten bekend moeten zijn. Ook hebben we gepleit de normen niet zo snel landelijk in te voeren, zodat gemeenten de tijd hadden om zich op het nieuwe rijksbeleid voor te bereiden.
Tjeerd van der Zwan, burgemeester van Heerenveen en lid van de VNG-commissie Milieu: 'Dit probleem is ook financieel een bittere pil geworden voor gemeenten. We hebben hard gewerkt aan manieren om het werk toch door te kunnen laten gaan. We brengen nu in kaart waar PFAS in onze bodem zit en hebben depots gemaakt om grond tijdelijk binnen onze gemeente op te slaan. Maar de kosten van vertraagde projecten, bodemonderzoeken en het maken van de opslagplekken lopen op van tienduizenden tot meer dan 100.000 euro per gemeente. Wij vinden het niet meer dan billijk dat het Rijk ons hier in tegemoet komt.'
Gemeenten krijgen vragen van verontruste inwoners over de eventuele gezondheidsrisicos van PFAS. Dat is begrijpelijk en we willen daar dan ook meer duidelijkheid over. Sommige gemeenten zitten met zeer vervuilde locaties. Ze willen van de minister graag horen of ze deze locaties moeten saneren.
Gemeenten verwachten dat de recent ingerichte taskforce en de regioconferenties met Rijk en andere decentrale overheden snel met oplossingen komen voor de PFAS-crisis.
