Het kabinet presenteerde dinsdag geen stikstofverrassingen. LTO Nederland mist oplossingen voor ondernemers die te goeder trouw hebben gehandeld maar nu zonder vergunning zitten, een deugdelijk systeem om stikstofreductie te registreren, en een nadruk op innovatie.
“Legaliseren, registreren, reduceren. Dat is de enige route voor een eerlijk, effectief stikstofbeleid waarbij chaos wordt voorkomen. Helaas mist dat nog steeds in de vandaag gepresenteerde maatregelen. Het kabinet komt niet met grote verrassingen. Jammer– we hadden ons graag laten verbazen door implementatie van de voorstellen die de sector heeft gedaan,” aldus Trienke Elshof, portefeuillehouder Ondernemen in een Gezonde Omgeving bij LTO Nederland.
Door het wegvallen van het PAS zijn veel ondernemers in directe onzekerheid gestort. PAS-melders, die geen vergunning aan móchten vragen omdat hun emissie te laag was. Maar ook bedrijven, binnen en buiten de agrarische sector, met lopende vergunningsprocedures of vergunningen die nog niet onherroepelijk waren, en een aantal andere knelgevallen. Allemaal lopen ze het risico op handhavingsprocedures en financieringsproblemen – zoals ook in de recente brandbrief van LTO Nederland, NAJK en anderen toegelicht. Het ministerie van LNV spreekt vandaag opnieuw de politieke wil uit om de situatie voor PAS-melders samen met de sector op te lossen. Dat is goed. Maar er is meer nodig: juridisch sluitende oplossingen voor alle ondernemers die te goeder trouw hebben gehandeld. Niet in een verre toekomst, maar nu.
Het juridisch houdbaar kunnen inboeken van stikstofreducties is cruciaal om uit deze stikstofcrisis te komen. Om te weten hoeveel er wordt gereduceerd moeten er drie dingen helder zijn: 1. wie heeft er welke stikstofruimte, 2. welke transacties vinden er plaats, en 3. hoeveel wordt er gereduceerd door ontwikkeling en verduurzaaming. Een transparant, deugdelijk en eenduidig stikstofregistratie en -depositiesysteem is de enige oplossing om chaos te voorkomen. Het kan niet zo zijn dat in dit cruciale dossier de stikstofruimte in twaalf provincies en in Den Haag in losse spreadsheets wordt bijgehouden. Het kabinet biedt daar vandaag nog geen oplossing voor.
Stikstofreductie is een brede opgave waar ook de land- en tuinbouw een bijdrage aan zal leveren. We hebben oplossingen en innovatiekracht. Als bovenstaande stappen zijn genomen dan is er – met goed beleid en financiële ondersteuning – veel mogelijk. Een effectieve inzet van de beschikbare publieke middelen is daarbij wel van belang.
LTO Nederland en POV riepen het kabinet drie weken geleden op om €750 miljoen te besteden aan innoveren, in plaats van saneren. Opkoop van veehouderijbedrijven is een weinig kosteneffectieve oplossing voor de stikstofproblematiek, blijkt ook uit doorrekeningen van het PBL. LTO en POV pleiten daarom voor een kleiner budget voor opkoop (op dit moment ruim 1,3 miljard euro), zodat deze middelen beschikbaar komen voor innovatieve investeringen in management, mestaanwending of betere stalsystemen. Het ministerie is daar nog niet in meegegaan.
Veel van de vandaag gepresenteerde stappen van het kabinet moeten nog worden uitgewerkt en in de Tweede en Eerste Kamer worden besproken. LTO Nederland zal zich daar, in samenwerking met andere partijen, blijven inzetten voor oplossingen die werken voor boeren én bredere maatschappij.
