Binnen Nederland is ruimte schaars en hebben partijen verschillende visies over hoe deze schaarse grond gebruikt moet worden. Er moeten woningen gebouwd worden, de natuur moet beschermd worden, de continuïteit van de landbouw moet gewaarborgd worden én Nederland staat aan de lat om duurzame energie te realiseren. De Regionale Energiestrategie (RES) verplicht gemeenten om na te denken over hoe zij de opwekking van duurzame energie binnen hun gemeente vorm gaan geven. Het schrijven van energiebeleid geeft kaders voor deze ontwikkeling waarin zoeklocaties een indicatie geven van waar mogelijk zonneparken of windturbines kunnen komen. De publicatie van deze zoekgebieden zorgt ervoor dat inwoners wakker worden. Opeens is hun leefomgeving aangeduid als zoekgebied en zouden er zomaar windmolens in hun achtertuin kunnen komen. Dit zorgt voor weerstand.
De vraag waar gemeenten mee worstelen is: wanneer informeer je inwoners over de plannen om duurzame energie te realiseren en wanneer mogen ze meedoen? Als je inwoners al vroeg in het proces betrekt, bestaat de kans dat je als gemeente zelf nog niet precies weet wat de uitwerking van de plannen zijn. Zonder al te veel voorbereiding wordt een bewonersavond georganiseerd en worden de vragen op de gemeente afgevuurd. Hoe hoog worden de windmolens? Hoeveel meter komen ze van mijn woning vandaan? Dit terwijl de gemeente misschien nog niet eens een specifiek zoekgebied heeft aangewezen en alleen de opinie van inwoners wilde peilen.
Een andere mogelijkheid is om inwoners pas in een later stadium te betrekken. Als gemeente heb je meer duidelijkheid over de locatie en er zijn al partijen geïnteresseerd om te investeren. De bewonersavond wordt georganiseerd en een goede voorbereiding moet ervoor zorgen dat de vragen van inwoners beantwoord worden. Maar het enige wat de inwoners horen is dat de plannen al lang zijn vastgesteld en dat er niets meer aan te veranderen is. Waarom ben ik niet eerder bij dit proces betrokken? Waarom weet ik van niks?
Dit geeft aan dat de energietransitie voorzichtig benaderd moet worden. Denk als gemeente van tevoren goed na over wat het doel van een bewonersavond is en laat dit in begrijpelijke taal weten aan de deelnemers. Op deze manier worden de verwachtingen van de inwoners bijgesteld. De combinatie van bovenstaande opties kan gezien worden als meest wenselijk. Neem inwoners dus vroeg mee in het proces, maar bereid je als gemeente dan ook goed voor en wees duidelijk als er nog geen zoekgebieden zijn vastgesteld.
