Beantwoording Kamervragen van het lid Akerboom (PvdD) over houtstook als grootste bron van kankerverwekkende stoffen in het oppervlaktewater

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de Basisdocumentatie probleemstoffen Kaderrichtlijn Water (KRW) die recent door Deltares en Ecofide is gepubliceerd, in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Rijkswaterstaat?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de bevinding dat houtstook in kachels en open haarden de grootste bron is voor kankerverwekkende stoffen (PAKs) in oppervlaktewater?

Vraag 3

Heeft u kennisgenomen van de maatregelenanalyse in het rapport 2), die stelt dat het terugdringen van houtstook door huishoudens de hoogste prioriteit moet krijgen om de uitstoot van het schadelijke PAK Benzo(k)fluoranteen tegen te gaan en dat de uitvoering hiervan bij de nationale overheid en de Europese Unie ligt?

Antwoord 2 en 3

Houtstook in kachels en open haarden is een bron voor neerslag van PAKs vanuit de atmosfeer.1 Dit heeft direct en indirect zijn weerslag op de kwaliteit van het oppervlaktewater. Ik heb kennisgenomen van de maatregelenanalyse in het rapport. Ik zet mij in voor het terugdringen van emissies door houtstook en het beperken van gezondheidseffecten als gevolg van houtstook.

1

www.emissieregistratie.nl

Zoals aangegeven in mijn reactie op de brief van het Platform Houtrook en Gezondheid,2 heb ik al een aantal aanbevelingen overgenomen om gemeenten handvatten te bieden om schadelijke uitstoot door particuliere houtstook te beperken:

• Het ontwikkelen van een stookalert door het KNMI i.s.m. het RIVM waarmee kan worden aangetoond wanneer en waar het onwenselijk is om te stoken;

• Het ontwikkelen van een meetmethode door TNO zodat gemeenten kunnen handhaven op kachels die te veel uitstoten;

• Het ontwikkelen van voorlichtingsmateriaal door Milieu Centraal zodat gemeenten hun inwoners kunnen voorlichten over de gezondheidsimpact van het stoken van hout op zichzelf en op hun omgeving.

2) Tweede Kamer, vergaderjaar 20172018, 30 175, nr. 293

3) Kamerstukken, vergaderjaar 2018-2019, 28 089, nr. 99

Verder heb ik in mijn brief van 15 januari 2019 aangekondigd dat de emissie-eisen van de Ecodesign-richtlijn versneld zullen worden ingevoerd en per 1 januari 2020 in zullen gaan.3 Verdere maatregelen die kunnen worden getroffen door het Rijk en door gemeenten zullen worden opgenomen in het Schone Lucht Akkoord.

Vanuit de Europese Unie is er geen beleid om houtstook terug te dringen.

Vraag 4

Hoe verhoudt deze bevinding zich tegenover de Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE) om houtstook te bevorderen? Kunt u uiteenzetten hoezeer de gesubsidieerde pelletkachels en biomassaketels bijdragen aan de uitstoot van PAKs, zowel in de lucht als in het oppervlaktewater? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Het rapport van Deltares stelt dat er een correlatie bestaat tussen de emissies van PAKs in de lucht en de verontreiniging met deze stof van oppervlaktewater. De ISDE wordt momenteel geëvalueerd. Hierbij zal worden gekeken in hoeverre het stimuleren van kleinschalige installaties voor hernieuwbare warmte op basis van biomassa een negatieve impact heeft op de luchtkwaliteit. Op basis van deze evaluatie zal de afweging worden gemaakt of het wenselijk is om de subsidie voor hernieuwbare warmte op basis van biomassa na afloop van de huidige regeling (2020) voort te zetten.

Vraag 5

Hoe verhoudt deze bevinding zich tegenover de investeringen vanuit de subsidie Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) om op grote schaal hout bij te stoken in kolencentrales?

Vraag 6

Kunt u uiteenzetten hoezeer de gesubsidieerde houtstook in kolencentrales bijdraagt aan de uitstoot van PAKs, zowel in de lucht als in het oppervlaktewater? Zo nee, waarom niet?

Bent u voornemens om gehoor te geven aan de bevindingen van Deltares en houtstook terug te dringen? Zo ja, bent u bereid om houtstook te schrappen uit de SDE- en ISDE-subsidie? Zo nee, waarom niet?

Antwoord vraag 5 en 6

Kolencentrales hebben een goede rookgasreiniging. Als gevolg daarvan is de bijdrage van de energiesector aan de emissies van PAKs4 naar de lucht minder dan 0,5%. Het is niet te verwachten dat de uitstoot van PAKs door energiecentrales significant zal toe- of afnemen als biomassa grootschalig zou worden bijgestookt ter vervanging van huidige fossiele bronnen.

4)

www.emissieregistratie.nl

Verduurzaming van de warmtevraag en het reduceren van de aardgasvraag zijn op dit moment belangrijke onderdelen in het klimaatbeleid. Daarom is de productie van hernieuwbare warmte uit biomassa binnen de SDE+ regeling noodzakelijk. Het is sinds het najaar van 2017 niet meer mogelijk om nieuwe aanvragen in te dienen voor de categorie bij- en meestook van biomassa in een kolencentrale in de SDE+.

Om in aanmerking te komen voor de SDE+ moet worden voldaan aan de nationale regelgeving voor emissie-eisen voor luchtkwaliteit. In de loop van dit jaar zal onderzoek plaatsvinden naar de vraag in hoeverre de emissie-eisen van biomassastookinstallaties die in werking zijn in deze regelgeving kunnen worden aangescherpt.

Zoals in het antwoord op vraag 4 is aangegeven, zal er bij de lopende evaluatie van de ISDE een keus worden gemaakt over de inzet van de ISDE voor kleinschalige installaties voor hernieuwbare warmte op basis van biomassa.

1)

https://www.deltares.nl/nl/publicaties/?search=basisdocumentatie&target=all

2)

http://publications.deltares.nl/11202236_001%20Rapport%20bij%20de%20basisdocumenten.pdf