De meeste milieukundigen zullen het jaar 1980 in verband brengen met één van de grootste gifaffaires in Nederland: de bodem onder een nieuwbouwwijk in Lekkerkerk bleek ernstig verontreinigd met vaten chemisch afval. Lange tijd waren de beelden van ontruimde woningen, boze bewoners, ""mannen in witte pakken"" en graafmachines niet weg te denken van de televisie.
De meeste milieukundigen zullen het jaar 1980 in verband brengen met één van de grootste gifaffaires in Nederland: de bodem onder een nieuwbouwwijk in Lekkerkerk bleek ernstig verontreinigd met vaten chemisch afval. Lange tijd waren de beelden van ontruimde woningen, boze bewoners, "mannen in witte pakken" en graafmachines niet weg te denken van de televisie. Behalve een ingrijpende sanering leidde dit tot het versneld in werking treden van wetgeving om de opsporing en sanering van ernstige bodembescherming te regelen. Er bleken in Nederland talloze gevallen van bodemverontreiniging te bestaan (tankstations, gasfabrieken, vuilstortplaatsen, chemische wasserijen, drukkerijen, opslagplaatsen e.d.). Het aanvankelijke uitgangspunt om bodems weer schoon op te leveren (geschikt voor multifunctioneel gebruik) bleek te ambitieus en is veranderd in functioneel saneren. De gedachte hierbij is dat een industrieterrein niet zodanig schoon hoeft te zijn dat je hier ook groenten kunt verbouwen. Ook niet alle gevallen hoeven even snel gesaneerd te worden: als er geen humane, ecologische of verspreidingsrisico's zijn dan is een spoedige sanering niet nodig. Wat resteert zijn de "spoedlocaties" en hiervoor is recent de doelstelling vastgesteld dat deze eind 2020 allemaal gesaneerd zijn.
Om de voortgang van bodemsaneringen te bewaken en afspraken te maken over de uitvoering was al op 10 juli 2009 door Rijk, IPO, VNG en Unie van Waterschappen het 'Convenant Bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties 2010-2015' ondertekend. Op 17 maart 2015 is er een nieuw, een tweede, convenant getekend: Convenant Bodem en Ondergrond 2016-2020. De convenantspartijen vinden dat het eerste convenant goed heeft gewerkt, dat er ten aanzien van het bodem- en ondergrondbeleid nog veel moet gebeuren en dat ze daarbij stevig moeten samenwerken. Voor de periode 2016 -2020 legt het nieuwe convenant voor eind 2020 de doelstelling vast om de resterende bodemverontreinigingen die onaanvaardbare ecologische of verspreidingsrisicos opleveren, gesaneerd te hebben. Als dit doel wordt behaald dan is in 2020 een belangrijke mijlpaal bereikt: 40 jaar na de gifaffaire in Lekkerkerk zouden dan de meest ernstige gevallen van bodemverontreiniging zijn gesaneerd. De Nederlandse bodem is dan echter nog niet "schoon" : de toegestane verontreinigingsgraad van bodem en grondwater is dan geheel afhankelijk geworden van de functies die men ter plaatse beoogd. Met name bij gebiedsontwikkelingen en transformatie van gebieden (bijvoorbeeld industrieterrein wordt woonwijk) kunnen functies veranderen en kan een schonere bodemkwaliteit nodig zijn. Bodemsaneringen zullen dan ook, dus ook (ver) na 2020, nog plaatsvinden.
Gerelateerde info:
